Is er ergens in Hoogeveen een officieel
document over de samenleving te ontdekken waarin niet staat dat
cultuur verbindend werkt?
Nee.
Of je nou kijkt bij de cultuurvisie van
de gemeente, de visie van onze 5, tot samenwerken gedwongen,
culturele instanties of zelfs bij de toekomst visie van SWW, overal
wordt cultuur genoemd als verbindend element in de samenleving.
Mooie woorden.
Maar hoe moeten we dat nou concreet
zien?
Margien heeft sterk het vermoeden dat
onze 5 culturele instanties hier geen structureel werk van maken.
Uiteindelijk zal iedere instantie toch kiezen voor optimaal behoud
van eigen identiteit en we mogen als inwoners van Hoogeveen
vermoedelijk niet vragen wat Hoogeveen daar aan heeft, want, o, o,
cultuur..... belangrijk, belangrijk.
Zouden we niet moeten inzetten bij wat
die verbinding van Hoogeveners moet behelzen en welke Hoogeveners we
zo graag met elkaar in contact willen brengen om daar vervolgens het
hele culturele plaatje aan vast te hangen? Alles wat niet
daadwerkelijk leidt tot verbinding zou dan niet meer betaald te
hoeven worden uit de gemeenschapspot.
Bij vlagen heeft Margien last van
visionaire gedachtes. Na lezing van het stuk "Welzijn en zorg, van
door en voor de burgers" van de SWW dacht Margien: nu we dan toch alles
overhoop te halen op alle gebieden, is het misschien handig dat we de
raakvlakken van het Welzijn en Zorg gebeuren verbinden met het
verbindend vermogen van cultuur.
Het zit zo.
80% van onze huishoudens kunnen zich
goed redden. Dat is prachtig. Zij zijn de burgers bij wie straks een
groot deel van de zorgtaken zullen worden neergelegd. Zorgtaken die
door onze overheid over de schutting van de gemeente zijn gegooid, in
het kader van: zoek u het maar uit gemeente. Vervolgens kan de
gemeente nauwelijks anders dan de zorgtaken bij de 80% neerleggen.
Ook in het kader van: zoekt u het maar uit burgers.
Dat zoiets niet zo een, twee goed zal
gaan, heeft vrijwel iedereen door. Behalve dan de landelijke overheid
die niet verder wil denken dan haar eigen dogma's groot zijn.
Burgers zullen de komende tijd keihard
moeten werken, tot 3 uur per dag moeten reizen en daarnaast ook nog
de zorg op moeten nemen voor de zwakkeren in de samenleving. Het gaat
hier met name om 15% van de huishoudens die te maken heeft met lichte
problematiek en
basisondersteuning nodig heeft om (zo)
zelfstandig (mogelijk) te kunnen blijven.
De overige 5% heeft een
dermate zware problematiek dat die door professionals zal moeten
worden opgepakt.
Het leven van de werkende burger zal
een leven worden van keihard buffelen. Margien wil niet zeggen dat
het alleen maar lijden is, want veel mensen ontlenen plezier aan hun
werk, maar de combinatie met zorg is moeilijk. Al helemaal wanneer de
zorgbehoevende niet in de buurt woont.
Naast werkenden zullen er steeds meer
niet-werkenden komen vooral door toenemende automatisering zullen er
steeds minder banen komen. Eerst verdwijnen de laaggeschoolde banen,
dan de banen van veel MBO'ers. Armoede, stress en leegheid is het
gevolg. Een rechtenloze onderklasse die steeds nihilistischer wordt
en uiteindelijk een bron van instabiliteit binnen de samenleving zal
zijn. Zoiets moeten we voorkomen.
Hoe zorgen we dat die 80%, met wie het
nu nog goed gaat, door de toegenomen druk niet ten onder zal gaan?
Het antwoord lijkt te liggen in preventie, verbinden en netwerken.
Je kunt van een motor niet verwachten
dat hij constant op hoge toeren kan lopen zonder de beste brandstof
en zonder goed onderhoud.
En hier komt dan cultuur, in de
breedste zin, om de hoek kijken.
Cultuur die niet opgehokt wordt in een
duur cultuurpaleis maar gewoon om de hoek, in het buurthuis. In het
buurthuis begint het echte verbinden.
Het moet een plek worden waar zoveel
mogelijk mensen uit de buurt samenkomen. Waar ze niet alleen met
elkaar zinnige en leuke dingen doen, maar waar ze ook mensen leren
kennen, vrienden kunnen maken, zielsverwanten vinden. Het moet de
plek worden waar mensen goede brandstof kunnen tanken en terecht
kunnen voor groot onderhoud op het moment dat het even niet meer zo
goed gaat.
Margien zit dan te denken aan een
aanbod als cursuswerk rond thema's als opkomen voor jezelf, hoe ga ik
om met stress, mantelzorg, hoe doe je dat en waar leg je je grens,
hoe ga je om met geld, lezen en schrijven, hoe ga ik om met mijn
ouders (voor pubers). Cursuswerk wat vaak overal al wordt gegeven
maar niet in je eigen buurthuis.
Vervolgens kan er aandacht komen voor
praktischer zaken als: tuinieren in de stad, bijen houden, fietsen
repareren, koken voor mannen, intercultureel koken, muziek maken met
behulp van je pc, hoe word ik een dj, heel de buurt bakt, enzovoort.
En dan tenslotte theater en muziek,
tekenen en schilderen. Jeugdtheater in je buurt, theater voor
ouderen, gitaarlessen voor oud en jong, een buurtpopkoor voor
jongeren. Een algemeen buurtkoor, bewegen op muziek, graffiti, noem
maar op. En natuurlijk, een steeldrumband.
Heel stoer, voor alle jongeren.
Margien hoort mensen al steigeren bij
de gedachte aan de overlast gedurende een uur per week, o,o, o.....
we zouden ook eens wat tolerant kunnen zijn naar jongeren toe.
Maar goed, het zijn maar wat gedachtes
en meer is het ook niet. Het zou een omslag in het denken zijn maar
het kan best. Het is ook niks nieuws. Buurtwerk hadden ze in de jaren
60 en 70 ook al. Het werkt preventief en kan iedereen in de buurt
verbinden. Ook mensen die er normaal vaak buiten staan. Het is een
mooie manier om in contact te komen met mensen die bezig zijn hun
leven in een problematische richting te ontwikkelen en daar gelijk
als welzijnswerk op in te springen.
Hoezo, ingewikkeld?
Margien denkt altijd: waar een wil is
ontvouwt zich vanzelf een weg