Schoolreisjeswaanzin
Prachtig is dat, van die
uitwisselingsprogramma's voor de Europese middelbare scholieren.
En vreselijk nuttig ook.
Alleen is het de vraag voor wie het
nuttig is en wat er concreet gedaan gaat worden met al die meetbaar
bereikte nuttigheid.
En, naast positief nut hebben de
reisjes ook een negatief effect. Of, nou ja, negatief effect mogen we
natuurlijk niet zeggen. Want we zijn natuurlijk allemaal blij en
gelukkig met elkaar als een grote Europese familie.
Maar is dit allemaal wel zo?
Al in de jaren 50 van de vorige eeuw
waren er schoolreisjes. Het doel daarvan was vrij helder:
Stadskinderen werden in aanraking
gebracht met de natuur en het andere doel was kinderen uit armere
gezinnen ook een uitstapje te laten maken naar plekken waar het gezin
normaal niet genoeg geld voor had.
Inmiddels zijn we een heel eind verder.
Stadskinderen weten nu helemaal niet meer dat de vla uit de koe komt
en met 400.000 kinderen die op moeten groeien in armoede is het hek
natuurlijk ook aardig van de dam.
Toch worden de bovenstaande doelen voor
schoolreisjes nog maar zelden genoemd.
Nee, het gaat nu allemaal om de
gezelligheid, de zogenaamde sociale en emotionele vorming, die
kinderen blijkbaar nergens zo goed kunnen opdoen als tijdens een
schoolreisje. En daarom mag een reisje nu ook gewoon leuk zijn.
Vervolgens breken leerkrachten zich het hoofd om iedere keer weer
iets bijzonders te verzinnen. Een dagje hei is tenslotte
levensgevaarlijk met al die kronkelende slangen daar. Nee, pretparken
en semi-educatieve centra als Nemo zijn nu helemaal hot.
Maar het kan allemaal nog veel hotter.
De scholen van het voorgezet onderwijs weten van gekkigheid niet wat
ze moeten doen om nieuwe leerlingen binnen te slepen. Rome?
Barcelona? Duitsland? Polen? Londen? Het kan allemaal en het is
vreselijk nuttig. Vooral omdat we nu lid van 1 groot Europa zijn
en niks zo nuttig is als het kennismaken met dat grote Europa.
Dat Europa gewoon om de hoek ligt, wil
niemand weten. Maar in Hoogeveen wonen Polen, Bulgaren, Roemenen,
Italianen en allerlei andere mensen, met allerhande culturen, die we
zelfs nog nooit gesproken hebben. Sterker nog: Polen zijn pas cool
wanneer we er op een duurbetaalde schoolreis heen gaan. Italianen
zijn pas boeiend als we eerst een dag in de bus hebben geboemeld.
Europa gaat het helemaal worden.
En dat niet alleen: de reisjes door
Europa zijn onontbeerlijk voor de vorming van de Hoogeveense jongere.
In het persbericht over de Drentse docenten die naar Italie
vertrekken http://www.regiohoogeveen.nl/news/26010/Drentse-docenten-naar-Italie.html
wordt zelfs gesteld dat in de 14 dagen dat de uitgewisselde jongeren
met elkaar in aanraking zijn geweest, ze hun zelfvertrouwen en
sociale vaardigheden zo hebben ontwikkeld dat ze daar in hun latere
loopbaan nog veel aan zullen hebben...... Gelooft u het?
En hoe zit het dan met de kinderen die
niet mee gaan?
Zijn en blijven dat zielige stumpers?
Is het verre Europa alleen maar te
bereiken voor kinderen van wie de ouders over voldoende geld
beschikken? Of sluiten we arme kinderen willens en wetens uit?
Heel mooi allemaal, maar het moet
natuurlijk wel allemaal betaald worden. Met name nu de inkomens van
ouders met opgroeiende kinderen meer en meer onder druk komen te
staan, is het de vraag of het nog verantwoord is een groot gat in
het gezinsbudget te slaan voor iets wat ondanks de verplicht te
schrijven “reflecties” natuurlijk alleen maar een gezellig uitje
is.
Uit een onderzoek van Een Vandaag
is gebleken dat maar liefst driekwart van de ouders (78%) druk
ervaart om de portemonnee te trekken voor schooluitjes. De
vrijwillige financiële bijdrage voor excursies, kampen en reisjes
zien zij als een verplichting, omdat hun kind anders niet mee mag.
De helft (46%) van de ondervraagde
ouders heeft wel eens tegen hun zin in betaald voor een schooluitje,
om te voorkomen dat hun kind buiten de boot viel; één op de acht
heeft wel eens geweigerd te betalen. Een kwart (25%) van de ouders
uit het onderzoek betaalt dit schooljaar meer dan 200 euro per kind
voor door school georganiseerde tripjes.
Afgezien van de leut is het rendement
nauwelijks meetbaar. Van degenen die wel eens op zo’n
buitenlandtrip gingen vond slechts de helft (52%) dit echt leerzaam;
de rest stak er niets of slechts een beetje van op.
Ondanks het feit dat de werkloosheid in
Hoogeveen zo rond de 15% ligt en er zelfs wijken zijn waar maar
liefst bijna 20% van de beroepsbevolking onvrijwillig thuis zit,
lijkt het alsof de crisis nog steeds maar niet tot de
onderwijshoofden wil doordringen. Het onderwijs trekt zich weinig aan
van de afgenomen financiële draagkracht van ouders.
Ouders laten ze krom liggen voor de
vrijwillige ouderbijdrage.
Het mooie van die bijdrage is echter
dat die volgens een code van de Vereniging Openbaar Onderwijs ook
echt vrijwillig is en niet tot uitsluiting mag leiden. Kijk, dat
schept perspectieven.
Nog interessanter wordt het als we naar
de leerplichtwet kijken.
Leerplichtwet
Een schoolreisje waarvoor je als ouder
financieel moet bijdragen kan nooit verplicht zijn. En zodra een
schoolreisje educatief is dan mag de school deelname wel verplichten,
maar er geen bijdrage voor vragen! Nu veel scholen zich zo op de
borst slaan wegens het educatief gehalte van hun reisjes zouden dus
alle uitwisselingen gratis horen te zijn.
Of niet dan?
En, natuurlijk, leuke dingen doen met school moet natuurlijk nooit
verboden worden. Daar gaat het niet om. Maar er horen geen kinderen te
worden uitgesloten. Het kan dan ook prima op de Dwingelse heide of op de
Falieberg of tijdens een barbecue met disco na.